Beş Hececiler topluluğunun içinde yer almış olan Yusuf Ziya Ortaç, 1914'te Kehkeşan adlı bir derginin açmış olduğu şiir yarışmasında birinci olmasıyla birlikte edebiyat dünyasına adım atmıştır. İlk şiirlerini aruz ölçüsü kullanarak yazmış olan Ortaç, bu şiirlerinin çoğunu İctihad dergisinde yayımlamıştır. Ziya Gökalp ile tanışmasıyla birlikte edebi anlayışında ciddi değişiklikler olmuş, şiirlerinde hece ölçüsüne yönelmiştir.
Milli edebiyat topluluğunun içine girmesiyle birlikte içinde Ömer Seyfettin, Faruk Nafiz gibi isimlerin bulunduğu Şairler Derneği'ne katılmış; hece ölçüsünü ve milli edebiyat akımını destekleyen eserler kaleme almıştır. Bu dönemde şiirlerinin çoğunu Milli Edebiyat topluluğunun yayın organlarından biri olan Türk Yurdu'nda yayımlamıştır.
Ortaç, hece veznini ve Türk dilini başarılı bir şekilde kullanmasına rağmen şiirlerinde duygu derinliği yoktur. Şiirlerinde vatan sevgisi, kahramanlık, savaş gibi milli konulara yönelmekle birlikte aşk, tabiat gibi bireysel konularda da yazmıştır. Mizah dergilerinde yer alan aşk şiirleri, mizahi bir dille yazılmış aşk maceralarını konu alır.
Yusuf Ziya Ortaç'ın şair kimliğinin yanı sıra gazete ve dergilerde mizahi yazılar yazan bir yönü de vardır. Mizahi yazılarıyla adını duyurmuş olan sanatçı, bu türde başarılı eserler vermiştir. Arkadaşı ve aynı zamanda bacanağı olan Orhan Seyfi Orhon ile birlikte 1922'den itibaren Akbaba adlı mizah dergisini çıkarmıştır. Akbaba'nın dışında yine Orhan Seyfi ile birlikte Aydabir, Heray adlı dergileri çıkarmışlardır. Ayrıca Meşale adlı edebiyat dergisini kendi başına çıkarmıştır.
Mizahi yazılarını ve şiirlerini Çimdik ve İzci takma adlarıyla yazan Yusuf Ziya, milletvekilliği (CHP) görevinde bulunmuş, ölümüne kadar çeşitliği gazete ve dergilerde (Cumhuriyet, Türk Yurdu, Servet-i Fünûn, Aydede, Çınaraltı vb.) yazılarını yayımlamıştır.
Yusuf Ziya Ortaç'ın edebiyat dünyasına katkısı daha çok mizah yazıları ve çıkardığı Akbaba adlı dergi ile olmuştur. Şairliği pek başarılı olmamakla beraber dili kullanışı ve tekniği iyidir.
Eserleri;
- Akından Akına (Şiir)
- Cenk Ufukları (Şiir)
- Âşıklar Yolu (Şiir)
- Şairin Duası (Şiir)
- Yanardağ (Şiir)
- Bir Servi Gölgesi (Şiir) (İçinde dört manzum hikaye ve tek perdelik Eski Mektup adlı bir komedi vardır.)
- Kuş Cıvıltıları (Şiir)
- Bir Rüzgar Esti (Şiir)
- Şen Kitap (Mizahi Manzume)
- Binnaz (Tiyatro)
- Nâme (Manzum Tiyatro, Komedi)
- Kördüğüm (Manzum Tiyatro)
- Nikahta Keramet (Tiyatro, içinde ek olarak 14 manzum hikaye vardır.)
- Dağların Havası (Roman)
- Üç Katlı Ev (Roman)
- Kürkçü Dükkanı (Hikaye)
- Şeker Osman (Hikaye)
- Göz Ucu ile Avrupa (Gezi)
- Nedim (İnceleme)
- Seyranî (İnceleme)
- Halk Edebiyatı Antolojisi (Antoloji)
- Faruk Nafiz: Hayatı ve Eserleri (İnceleme)
- Ahmet Haşim: Hayatı ve Eserleri (İnceleme)
- Beşik (Fıkra)
- Sarı Çizmeli Mehmet Ağa (Fıkra)
- Gün Doğmadan (Fıkra)
- Bir Varmış Bir Yokmuş: Portreler (Anı)
- Bizim Yokuş (Anı)
Yorumlar
Yorum Gönder