Türk Edebiyatında Ali Canip (1887-1967)



              Milli Edebiyat topluluğunun en güçlü savunucularından biri olan Ali Canip Yöntem, 1911'de kurulan Genç Kalemler dergisinin başyazarı olmuş ve Ömer Seyfettin, Ziya Gökalp birlikte Yeni Lisan hareketini açıklamaya ve yaymaya çalışmışlardır. 

            Edebiyata ilk adımını on beş on altı yaşlarındayken atan Ali Canip, bu dönemde şiirlerinde Muallim Naci etkisindedir, daha sonra Servet-i Fünûn topluluğunun şiir anlayışını benimsemiş, ilk olarak şiirlerini Kadın ve Bahçe  dergilerinde yayımlamıştır. Fecr-i Âtî topluluğunun kurulmasıyla birlikte bu topluluğun içinde yer alan Ali Canip, bu topluluğun sanat anlayışını tam olarak benimseyememiştir. Milli Edebiyat topluluğuna katılmasıyla birlikte şiirlerinde kullandığı aruz ölçüsünü terk etmiş, hece ölçüsünü kullanmıştır. İçinde yer aldığı Yeni Lisan akımının da etkisiyle edebiyatta millileşmeyi savunmuş bu çizgiye uyan şiirler yazmıştır. 

             Ali Canip şair kimliği dışında edebiyat incelemeleri ve edebiyat eleştirileri önemlidir. Ali Canip'in eleştirmen yönünün önemli olmasınını nedeni bu dönemde iki farklı edebiyat anlayışının var olmasıdır. Milli Edebiyat ortamının oluştuğu dönemde bir yandan Servet-i Fünûn sanatçıları bir yandan da Fecr-i Âtî sanatçıları edebiyatta etkindi. Bu iki edebiyat topluluğu da sanat için sanat anlayışını benimsiyor ve aynı zamanda tema, şekil gibi yönlerden de benzer özellikler gösteriyorlardı. Ancak Milli Edebiyat topluluğunun oluşmasıyla birlikte bu iki edebiyatın tersine her şeyiyle milli bir edebiyat  oluşturmaya doğru bir yönelim oluştu. Bu nedenle de iki taraf da sık sık birbirini eleştirmiştir. Ali Canip bu dönemde Milli Edebiyatçıların tarafında yer almış ve Cenap Şehabettin, Süleyman Nazif, M.F. Köprülü gibi isimlerle karşı karşıya gelmiş ve  Milli Edebiyat'ın sanat anlayışını savunmuştur. 

                Eserleri;
  • Geçtiğim Yol (Şiir)
  • Cenab Bey'le Münakaşalarım (Eleştiri)
  • Edebiyat (Ders Kitabı, Lise1)
  • Epope ve Edebî Nevilerle Mesleklere Dair Malûmat (Araştırma)
  • Türk Edebiyatı Antolojisi
  • Ömer Seyfettin Hayatı ve Eserleri













Yorumlar