Türk Edebiyatında Ali Ekrem

        

         Servet-i Fünûn Dönemi sanatçılarından olan Ali Ekrem Bolayır, Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı'nın öncü isimlerinden olan Namık Kemal'in oğludur. Babasının izinden gidip edebiyat dünyasına giren sanatçı, şiirlerinde Ayn Nadir imzasını kullanmıştır. 

             İlk şiir denemelerini Mirsad ve Resimli Gazete'de yapan  Ali Ekrem dönemin şairleri gibi sadece bireysel konularda şiir yazmamış, sosyal konulara da şiirlerinde yer vermiştir. Bireysel konuları işlediği şiirlerini Zılal-i İlham; sosyal konuları işlediği şiirlerini ise Ordunun Defteri ve Ana Vatan adlı kitaplarında toplamıştır. I.Dünya Savaşı yıllarında milli duyguları, vatan sevgisini kuvvetlendirmek için yazmış olduğu şiirleri vardır. (Hamasi(Yiğitlik konulu) şiirleriyle ünlüdür.)Osmanlıcaya ve aruz ölçüsüne düşkün olmasına rağmen birçok şiirinde sade bir Türkçe ile hece ölçüsünü kullanmıştır. Ali Ekrem'in şiirlerinde hayal gücünde ve üslubunda eksiklikler göze çarpmaktadır ve bu nedenle dönemin ortalama şairlerinden olarak anılır.

          Servet-i Fünûn Dönemi'nde edebiyatın halka inememesi, dilde Arapça ve Farsçanın etkisinin yoğun olması, Batı edebiyatının etkisinde bir hayal dünyasının oluşması yani millileşememesi nedeniyle devamlı eleştirilerin hedefinde olmuştur(Ahmet Mithat gibi isimler başta olmak üzere). 1901 itibariyle Servet-i Fünûn edebiyatının içinde olan isimler de kendilerini eleştirmeye başlamışlardır. Bu eleştirilerden birini yapan Ali Ekrem, 1901'de Şiirimiz adındaki makalesini Servet-i Fünûn'da yayımlamak üzere yazdı ama Tevfik Fikret'in makalesine sansür uygulaması üzerine dergiden ayrılıp Servet-i Fünûn karşısında yer alan Musavver Malumat dergisinde yazısını yayımlattı ve orada yazmaya başladı. Bu iki dergi arasındaki çatışmalar şiddetlenince saray tarafından Ali Ekrem'in yazı yazması yasaklandı. (1908'de II.Meşrutiyet ilan edildikten sonra yasağı kalktı.) 

               Eserlerinin çoğunu II.Meşrutiyet sonrası kitap haline getiren sanatçı Türk edebiyatının önemli isimlerinden biridir.

                Eserleri:
  • Zılal-i İlham (Şiir)
  • Ordunun Defteri (Şiir)
  • Ana Vatan (Şiir)
  • Vicdan Alevleri (Şiir)
  • Şiir Demeti (Şiir, çocuklar için)
  • Kaside-i Askeriyye (Namık Kemal'in Hürriyet Kasidesine nazire, Şiir)
  • Kırmızı Fesler (Şiir, müstezat, II.Abdülhamid'i hicvetmek için yazılmıştır.)
  • Rûh-ı Kemal (Nazım-Nesir karışık, babası için yazmıştır)
  • Lisan-ı Osmanî (Dil ve edebiyat görüşleri, manzum)
  • Bâria (Basılan tek tiyarosu)
  • Sukut (Tiyatro, dram)
  • Mama Dadım Darılır (Tiyatro, komedi,)
  • Namık Kemal (Monografi)
  • Recaizade Mahmud Ekrem Bey (Monografi)


              

Yorumlar